آکوملاتور چیست و در سیکل تبریدی چه کاربردی دارد

آکومولاتور (Accumulator) یکی از اجزای مهم در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع است که نقش حفاظتی و کنترلی مهمی

در مدار ساکشن (خط مکش) کمپرسور دارد. در ادامه به‌صورت دقیق‌تر توضیح می‌دهم:

🔹 تعریف آکومولاتور

آکومولاتور یک مخزن ذخیره‌کننده است که در مسیر خط مکش بین اواپراتور و کمپرسور قرار می‌گیرد.

وظیفه‌ی اصلی آن این است که مایع مبردی که ممکن است از اواپراتور خارج شود را جمع‌آوری و از ورود آن به کمپرسور جلوگیری کند.

🔹 علت نیاز به آکومولاتور

در حالت ایده‌آل، مبرد پس از عبور از اواپراتور باید کاملاً به حالت بخار (سوپرهیت) درآمده باشد تا فقط گاز به کمپرسور برسد.
اما در عمل ممکن است به دلایل زیر، مقداری مایع نیز همراه بخار خارج شود:

• عملکرد ناپایدار اواپراتور یا تغییرات بار حرارتی

• خرابی شیر انبساط یا تنظیم نادرست آن

• برفک‌زدگی در اواپراتور

• راه‌اندازی یا خاموش شدن ناگهانی سیستم

ورود مایع به کمپرسور (پدیده‌ی Liquid slugging) می‌تواند منجر به ضربه‌ی مکانیکی، شکست سوپاپ‌ها، خرابی پیستون یا حتی نابودی کمپرسور شود.

🔹 نحوه عملکرد آکومولاتور

آکومولاتور معمولاً شامل یک مخزن عمودی است که درون آن مسیر حرکت مبرد طوری طراحی شده که:

1. مخلوط بخار و مایع وارد آن می‌شود.

2. مایع در کف آکومولاتور جمع می‌شود.

3. بخار از بالای آن به سمت کمپرسور هدایت می‌شود.

4. مقدار کمی از مبرد مایع، به‌آرامی از طریق لوله‌ی U شکل و سوراخ کوچک (orifice) یا نازل کنترل روغن و مبرد

5. به جریان بخار تزریق می‌شود تا روغن بازگردانده شود و مایع به تدریج تبخیر شود.

🔹 کاربردهای اصلی آکومولاتور

• جلوگیری از ورود مبرد مایع به کمپرسور

• ذخیره موقت مبرد اضافی هنگام تغییر بار سیستم

• کمک به بازگشت روغن به کمپرسور

• حفظ فشار یکنواخت در خط مکش

• افزایش عمر کمپرسور و بهبود اطمینان سیستم

🔹 محل نصب

آکومولاتور همیشه در خط مکش بین اواپراتور و کمپرسور نصب می‌شود، معمولاً در نزدیکی کمپرسور و در واحد بیرونی (outdoor unit) در سیستم‌های اسپلیت و پمپ حرارتی.

نقشه شماتیک ساده از سیکل تبرید که محل قرار گرفتن آکومولاتور را نشان می دهد.