روغن‌های معدنی (Mineral Oil – MO)

شنبه، ۲۹ شهریور ۱۴۰۴

بررسی جامع و تخصصی روغن‌های معدنی مورد استفاده در چیلرهای تراکمی

مقدمه

روغن کمپرسور در چیلرهای تراکمی نقش حیاتی در روانکاری، انتقال حرارت، کاهش سایش قطعات متحرک و آب‌بندی دارد.

یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین انواع روغن‌ها در صنعت تبرید و تهویه مطبوع، روغن‌های معدنی (Mineral Oil – MO) هستند.

این روغن‌ها حاصل پالایش نفت خام بوده و به دلیل قیمت اقتصادی و سازگاری با مبردهای HCFC مانند R22 سال‌ها انتخاب اول در سیستم‌های سرمایشی بودند.


ویژگی‌های روغن‌های معدنی

  • منبع: مشتق از نفت خام

  • ویسکوزیته: متنوع (معمولاً بین 32 تا 100 cSt در دمای 40°C)

  • پایداری شیمیایی: متوسط؛ مستعد اکسیداسیون در دماهای بالا

  • سازگاری با مبرد: مناسب برای CFC و HCFC (مثل R12، R22)

  • قیمت: بسیار اقتصادی‌تر از روغن‌های سنتتیک مانند POE یا PVE

جدول بررسی روغن‌های معدنی در چیلرهای تراکمی

نوع روغن معدنی

ویسکوزیته در 40°C (cSt)

مبردهای سازگار

نوع کمپرسور

مزایا

معایب

کاربرد اصلی

3GS

~68

R12، R22

رفت‌وبرگشتی، اسکرو

روانکاری مناسب، پایداری خوب، پرکاربرد

ناسازگار با HFC/HFO، عمر کوتاه‌تر

چیلرهای قدیمی R22 فشار متوسط

4GS

~56

R22

رفت‌وبرگشتی کوچک و متوسط

جریان‌پذیری بهتر، اقتصادی

مقاومت حرارتی پایین‌تر از POE

سیستم‌های تهویه مطبوع کوچک R22

5GS

~100

R22

کمپرسورهای رفت‌وبرگشتی و اسکرو بزرگ

تحمل بارهای سنگین، ویسکوزیته بالا

راندمان کمتر، محدود به R22

چیلرهای صنعتی بزرگ با بار سنگین

10GS

>150

R22

کمپرسورهای خاص صنعتی

مناسب برای فشارهای بالا

ویسکوزیته زیاد، محدودیت در دمای پایین

سیستم‌های صنعتی خاص (کم‌کاربرد)

مزایای استفاده از روغن‌های معدنی

  1. اقتصادی بودن: ارزان‌تر از روغن‌های سنتتیک (POE، PVE)

  2. در دسترس بودن: عرضه گسترده در بازار جهانی

  3. سازگاری با کمپرسورها و مبردهای قدیمی (R22 و R12)

  4. سرویس و نگهداری ساده‌تر نسبت به روغن‌های سنتتیک


معایب و محدودیت‌ها

  • ناسازگار با مبردهای HFC و HFO (مثل R134a، R410A، R32)

  • پایداری حرارتی و شیمیایی پایین‌تر → تشکیل لجن در دمای بالا

  • راندمان کمتر در مقایسه با روغن‌های POE

  • نیاز به تعویض دوره‌ای کوتاه‌تر


کاربرد روغن‌های معدنی در چیلرهای تراکمی

  • چیلرهای تراکمی قدیمی با مبرد R22

  • کمپرسورهای رفت‌وبرگشتی (Reciprocating)

  • کمپرسورهای اسکرو سنتی

  • سیستم‌های تهویه مطبوع و سرمایش صنعتی قبل از سال 2010


نکات مهم در استفاده از روغن‌های معدنی

  1. عدم استفاده در سیستم‌های جدید HFC/HFO → نیاز به POE یا PVE

  2. تعویض منظم روغن (هر 1–2 سال) برای حفظ راندمان

  3. جلوگیری از ورود رطوبت و آلودگی → چون باعث اسیدی شدن روغن و تخریب کمپرسور می‌شود

  4. بررسی ویسکوزیته و رنگ روغن در سرویس‌های دوره‌ای


نتیجه‌گیری

روغن‌های معدنی (Mineral Oils) طی سال‌ها نقش مهمی در عملکرد چیلرهای تراکمی با مبردهای R22 و R12 ایفا کرده‌اند.

این روغن‌ها به دلیل قیمت مناسب، سازگاری با سیستم‌های قدیمی و سهولت در استفاده همچنان در بسیاری از چیلرهای سنتی به کار می‌روند.

با این حال، به دلیل محدودیت در سازگاری با مبردهای HFC و HFO و پایداری حرارتی کمتر، در چیلرهای مدرن جای خود را به روغن‌های سنتتیک پیشرفته‌تر مانند POE و PVE داده‌اند.